Rotselaar realiseert bouwshift: dorpskernen worden versterkt en groene buitengebieden bewaard

Het groene karakter van Rotselaar wil de gemeente combineren met sterke dorpscentra: kernen met nieuwe winkels en een uitgebreid aanbod van sociale diensten. Om dat te realiseren, ontwikkelde de gemeente een nieuwe totaalvisie op ruimtelijke ordening in Rotselaar. Een combinatie van gerichte kernversterking en het behoud van het groene karakter.

Met een ruimtelijk traject en een brede consultatie van de bevolking zorgt de gemeente nu voor een totaalvisie op de ruimtelijke ordening in Rotselaar. Daarvoor de keurde de gemeenteraad het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Woonzonering, de verordening Wonen-in-Meervoud en de verordening Woonparkgebieden goed. Dit wordt samen gebundeld in een Rotselaarse bouwcode. Het realiseert de bouwshift, waarbij er minder wordt gebouwd en het groene karakter wordt bewaard in de buitengebieden van de gemeente. De Gemeentelijke Commissie voor de Ruimtelijke Ordening (GeCoRo), samengesteld uit inwoners van de gemeente, gaf een uitdrukkelijk positief advies aan het plan.

Het Woonzoneringsplan bepaalt wat er mogelijk is in welke zone van de gemeente. De zones werden opgedeeld in categorieën: de woonkernen en het buitengebied.

De Rotselaarse bouwcode realiseert de bouwshift. Dit is een thema dat hier sterk leeft en waar de bevolking uitdrukkelijk vragende partij voor is. Dit instrument biedt nu duidelijkheid en rechtszekerheid aan onze inwoners. We versterken onze dorpskernen om nieuwe winkels en horeca aan te trekken. Tegelijk garanderen we ook het behoud van de groene buitengebieden”, vertelt burgemeester Jelle Wouters. 

Versterken van de woonkernen
Rotselaar telt drie woonkernen: Rotselaar en Wezemaal als hoogdynamische dorpscentra en Werchter als een landelijke dorpskern. De gemeente wil die woonkernen, met veel aandacht voor hun eigenheid en leefbaarheid, versterken. De dorpscentra zijn goed bereikbaar en bieden ook de beste garantie tot openbaar vervoer. 

Daarom wordt de bouw van nieuwe woningen in de toekomst voornamelijk voorzien in de dorpskernen. Het zorgt er voor een groter sociaal netwerk, meer winkels en horeca. Want ondernemers kijken naar het marktpotentieel en een hogere woondensiteit maakt het aantrekkelijker voor handelaars om er zich te vestigen. De combinatie van handel, wonen en diensten zorgt ervoor  dat inwoners zich gemakkelijk te voet en met de fiets kunnen verplaatsen en dat we in de toekomst minder afhankelijk van de auto zullen zijn. 

“Een ruim woonaanbod in de dorpskernen biedt daarnaast ook de beste garantie op betaalbaar wonen in de gemeente. We vinden het als gemeente heel belangrijk dat ook senioren, jongeren en eenoudergezinnen in de gemeente kunnen blijven wonen.” 

Aantal bouwlagen beperkt
Het Woonzoneringsplan voorziet, binnen de historische eigenheid van de drie woonkernen, echter wel in strenge voorwaarden om de dorpscentra gecontroleerd en kwalitatief te verdichten. Dit werd opgenomen in een nieuwe verordening wonen-in-meervoud.

“De dorpse eigenheid van Werchter onderscheidt zich als landelijk. In Werchter is er dus geen vierde bouwlaag meer mogelijk. In de hoogdynamische dorpscentra van Rotselaar en Wezemaal kan een vierde teruggetrokken bouwlaag enkel nog op voorwaarde dat er in het project ook ruimte voor winkels of diensten wordt gerealiseerd”, geeft burgemeester Jelle Wouters mee.

Sterke en leefbare dorpskernen
De gemeente versterkt dus haar dorpskernen, maar doet dat met veel aandacht voor de leefbaarheid van de buurt. Zo worden de plaatsen waar nog appartementen mogen komen sterk teruggeschroefd. Nieuwe projecten kunnen enkel nog in de echte dorpscentra van Rotselaar, Wezemaal en Werchter rondom de kerk komen. In Heikant zijn er geen appartementen meer toegelaten.

Bovendien zal de buurt met een uitgebreid participatietraject telkens al in een vroeg stadium maximaal worden betrokken bij de voorbereiding van het ontwerpproject. Nieuwe initiatieven moeten goed passen in de omgeving en worden streng geselecteerd op kwaliteit. Woonprojecten van een grotere omvang worden verplicht om groene ontmoetingsruimtes te voorzien die publiek toegankelijk zijn voor de buurt. Daarnaast wordt ook het parkeerbeleid een stuk strenger met ondergrondse garages die goed bereikbaar zijn en ook ruime bezoekersparking voorzien. Zo blijft het openbaar domein steeds vrij.

Tot slot streeft de gemeente ernaar dat elk project bovendien een maatschappelijke meerwaarde - handelsruimte, sociaal wonen, nieuwe trage weg - creëert. Zo niet betaalt de ontwikkelaar een belasting per woongelegenheid. Dit is een belangrijke hefboom en een sterke stok achter de deur om de projectontwikkelaars onder druk te zetten en de buurt rechtstreeks te laten meegenieten van de voordelen van de dorpskernversterking.

Behoud van de open ruimte

Tegelijk wordt dankzij het nieuwe Woonzoneringsplan ook het open en groen karakter van de gemeente versterkt. Zo is het creëren van achterliggende bouwloten niet toegelaten en zullen er geen vergunningen meer worden verleend voor verkavelingen met nieuwe wegenis, die insnijden in het open landschap. De aanleg van een nieuwe openbare weg om bijkomende woonkavels te creëren, is dus niet langer toegestaan. 

Daarnaast heeft de gemeente ook beslist om geen nieuwe woonuitbreidingsgebieden meer aan te snijden. Op die manier gaat de gemeente lintbebouwing actief tegen.

Geen versnippering in groene buitengebieden
De buitengebieden situeren zich tussen de drie woonkernen en bevatten de woonlandschappen en de woonparkgebieden. Het is de mooie, groene open ruimte die Rotselaar zo kenmerkt. De gemeente gaat met het RUP Woonzonering de versnippering van die ruimte actief tegen.

In de buitenbieden, landelijke woongebieden en woonparken Heikantberg en Middelberg zal er geen extra open ruimte meer worden ingenomen. Er kan enkel nog gebouwd worden op bestaande, bouwrijpe percelen. Daardoor is er in de buitengebieden enkel nog één woning per perceel toegelaten. Het verhogen van de bouwdichtheid, door bijvoorbeeld het opsplitsen van percelen of het realiseren van appartementen, is er niet meer mogelijk.

“We stoppen hiermee het ongebreidelde verkavelen in de buitengebieden. Dit is een belangrijke belofte uit ons gemeentelijke beleidsplan dat we uitvoeren. Zo garanderen we dat onze gemeente haar typische en groene karakter  bewaart. Dat is belangrijk om de aangename Rotselaarse leefomgeving te behouden en te beschermen voor de toekomst”, aldus burgemeester Wouters.