N-VA houdt stand en blijft de grootste partij

Dat het spannende verkiezingen zouden worden, stond in de sterren geschreven want de politieke peilingen voorspelden weinig goeds. Vlaams Belang klokte peiling na peiling af als de grootste partij in Vlaanderen en zelfs Bart De Wever was er niet gerust in. Mede dankzij een stevige eindsprint in de debatten slaagde de voorzitter van N-VA er toch in om de zwarte golf af te wenden, mede door de deur te sluiten voor Vlaams Belang. Of ook: de partij hield stand en krijgt nu het initiatief om regeringen te vormen op Vlaams en federaal niveau. 

Kijken we naar de resultaten voor het Vlaams parlement dan blijft N-VA de grootste partij met 23,88% van de stemmen, een daling met 0,94% in vergelijking met 2019. Vlaams Belang klokt af als nummer twee met 22,66%, wat goed is voor een stijging van 4,17%. Plaats drie is voor Vooruit met 13,85% en daarmee doen de Vlaamse socialisten het 3,71% beter in vergelijking met de vorige verkiezingen. Ook PVDA zit zoals verwacht bij de stijgers: van 5,32% naar 8,31%. Bij de verliezers CD&V (-2,36%), Groen (-2,82%) en Open Vld (-4,81%) die respectievelijk 13,04%, 7,29% en 8,33% van de kiezers konden overtuigen. Voor de Kamerverkiezingen een gelijkaardig beeld: N-VA is de grootste partij en rondt de kaap van één miljoen stemmen. Vlaams Belang maakte de verwachtingen niet waar maar stijgt wel, al is dat niet voldoende om het initiatief te krijgen. Vooruit zit in het winnende kamp terwijl CD&V stand houdt met een klein verlies. Groen kan het voorspelde verlies beperken, een scenario dat Franstalige tegenhanger Ecolo niet kon waarmaken. PTB-PVDA stijgt dan weer maar zeker niet spectaculair. Aan Franstalige kant valt het trouwens op dat PS in de klappen deelt ten voordele van MR en Les Engagés. 

Conclusie van het hele verhaal: voor Open Vld waren deze verkiezingen niet meer of niet minder dan een drama en Bart De Wever heeft met N-VA het spreekwoordelijke huis recht gehouden wat hem in ‘pole position’ zet voor de job van eerste minister. Of ook: als hij nu geen premier wordt, gebeurt het nooit meer, al kan de post van eerste minister net zo goed naar een politicus of politica uit Wallonië gaan, Sophie Wilmès bijvoorbeeld. In dat geval kan De Wever uiteraard nog minister-president worden van de Vlaamse regering. Feit is dat de kiezer de kaarten zo heeft gelegd dat centrumrechtse regeringen mogelijk zijn op zowel Vlaams als federaal niveau, al zal Vooruit zich met de wind in de zeilen zeker laten gelden als het linkse geweten bij een regeringsdeelname na de ondergang van Vivaldi.

Bart Mertens