Handelaars zijn wanhoop nabij na knip Burchtstraat

Even ter verduidelijking: De Burchtstraat kreeg een knip ter hoogte van het kruispunt Mechelsestraat - Riddersstraat - Burchtstraat. Het verkeer in beide richtingen mag er niet verder rijden. Je kan van de Burchtstraat niet doorrijden richting Mechelsesteenweg of Mechelsestraat. Als je van de Mechelsesteenweg komt, kan je alleen richting Mechelsestraat rijden. Als je uit de Riddersstraat komt, kan je alleen naar de Mechelsestraat of naar boven richting Mechelsesteenweg.

Yu Siu (49) is met zijn Capital 88 en vroeger met China’s Capital een begrip in het Leuvense geworden. Hij ziet de toestand sinds de knip in de Burchtstraat met lede ogen aan. “Mijn klanten betalen soms meer aan boetes dan aan eten”, klinkt het.

Yu zit met zijn Capital 88 zit sinds juli 2019 in de Fonteinstraat. “Een gedwongen keuze”, vertelt hij. “Ik heb met China’s Capital sinds 1988 op de hoek van de Martelarenlaan en de Tiensesteenweg gezeten. Tot 2015 ging dat goed, op de wegenwerken in 1997 na, maar vanaf dan ging het een pak minder. Wij huurden een privéparking van de NMBS aan het Texacostation, goed voor zo’n 14 plaatsen. Die parking heeft de NMBS verkocht aan een projectontwikkelaar en bijgevolg waren wij onze parking kwijt, samen met de buurtparking om de hoek. Zonder parking kan een restaurant geen goede zaken doen en na vier slechte jaren zijn wij uiteindelijk naar de Fonteinstraat verhuisd. De uitbating heb ik moeten achterlaten. Niemand wilde overkopen want ik had geen parking. Ik was dus alle investeringen van de uitbating volledig kwijt. Datzelfde dreigt nu opnieuw te gebeuren. Om eerlijk te zijn: ik twijfel of we dat kunnen blijven trekken. En wie zou dit pand willen overnemen? In een zone waar de handel achteruitgaat”, vraagt Yu zich af.

Ergens nieuw beginnen is nooit evident. Eer de klanten van Yu de Fonteinstraat begonnen te vinden, kwam er een nieuwe tegenslag: corona. “De hele coronatoestand is nog niet voorbij en ondertussen komt die knip er. Sorry, maar een knip doorvoeren voor handelaars midden corona, dat kan écht niet."

“De eerste drie weken van de knip heb ik niet gevoeld. Maar dan begonnen de klanten boetes in de bus te krijgen. Twee keer 58 euro om eten te halen, 116 euro dus! Terwijl de GPS aan gaf dat je mag doorrijden. Mijn klanten, of ze nu uit Kessel-Lo, Landen of zelfs Kortrijk komen, hebben letterlijk gezegd: ‘Voor u rij ik naar Leuven’. Maar dan krijgen ze zo’n boete in de bus. Dan komen ze niet meer natuurlijk. Er is geen doorstroming meer en dat is nodig. Misschien kan de handelaar aan de stad doorgeven wie er bij hem geweest is zodat die nummerplaat geen boete krijgt. Dan blijft het sluipverkeer weg en kunnen wij terug klanten ontvangen. Nu worden we voor het blok gezet. Het is simpel: de knip jaagt mijn klanten weg en dat is heel pijnlijk want het is al de tweede keer dat de stad mij dat flikt.”

Yu ziet een verschuiving in het cliënteel: “Op dit moment moeten wij onze inkomsten grotendeels uit alle maaltijdbezorgingsplatformen halen die een leveringsradius hebben van ongeveer 2,5 km. Het probleem daarbij is dat wij 30 procent van de omzet moeten afstaan. In het restaurant kunnen 80 à 90 mensen binnen. Maar als het alleen maar om take-away te doen is, heb ik dat grote restaurant niet nodig natuurlijk. En ondertussen betalen we wel de handelstaks aan de lopende meter. De buurt wordt afgezwakt en dat is een erg slecht teken. Het gaat om meer dan mijn restaurant alleen. Een handelskern is een wisselwerking. Handelaars moeten elkaar iets gunnen. Een stad floreert niet met bewoners alleen. Daarnaast denk ik dat Leuven simpelweg te klein is voor een circulatieplan.”

‘Broodroof voor lokale handel’ 

Katrien Houtmeyers, gemeenteraadslid en federaal parlementslid voor N-VA is totaal niet opgezet met de gang van zaken. “Het stadsbestuur heeft de mond vol over inclusieve samenleving en burgerparticipatie maar dit is blijkbaar alleen maar aan de orde als het in hun kraam past. De knip in de Burchtstraat is broodroof voor de lokale handel en wederom een boetemachine op kap van de bewoners en bezoekers van onze stad.” 

Yu is niet de enige handelaar die het moeilijk heeft. “Door de knip van de Burchtstraat hebben we rond de 300 euro per dag verlies. De cliënten aan de andere kant van de Burchtstraat hebben geen vergunning gekregen en zijn zelden langsgekomen sinds de knip", zo vertellen Maninder Kaur en Swaran Singh van Simran BV op de Mechelsestraat.  

Ook Lunchroom De Pandora in de Mechelsestraat maakt verlies sinds de knip. “Wij verliezen veel vaste klanten omdat zij niet doorkunnen en niet willen rondrijden. Voor een korte lunchpauze gaan ze niet speciaal rondrijden, waardoor ook onze omzet daalt. Wij als handelaars hebben geen vergunning gekregen. Pas als we een parking binnen de perimeter hadden, kregen we een vergunning. Stel dat ik geen garage had, moest ik via de ring rondrijden. Tijd is heel belangrijk voor een kleine zelfstandige”, zeggen Bachu en Babs van De Pandora. 

Eenzelfde verhaal klinkt bij Mohan Sharma, voorzitter van de MBS dagwinkel op de Mechelsesteenweg, bovenaan de Keizersberg. “Mijn ervaring van de knip is niet geweldig. Sinds de knip er gekomen is, hebben we wat klanten verloren. Er is veel meer file op de ring waardoor we teveel uitlaatgassen krijgen en we krijgen veel klachten van onze klanten dat het een onnodige omweg is of dat de weg die ze naar ons moeten volgen veel te verwarrend gemaakt is. 

De ‘Oogartsen Vaartkom’ aan het Engels Plein stellen vast dat veel patiënten boetes krijgen en daardoor gefrustreerd rondlopen. Zij krijgen naar eigen zeggen veel negatieve commentaar hierover. 

Caroline Hoogmartens van Apotheek Hoogmartens begrijpt de bedoeling van de knip niet. “De Vaartkom en de handelszaken er rond worden nu afgeknipt van het centrum en omgekeerd. De handel lijdt enorm onder steeds wijzigende verkeerssituaties. Het is voor veel mensen die naar Leuven willen komen niet duidelijk of ze nu door mogen rijden of niet. Boven aan de Keizersberg twijfelen ze al en nemen ze een andere route”, klinkt het.

“Ik ben eigenaar van zowel Apotheek Hoogmartens in de Mechelsestraat als Apotheek de Vaart aan de Havenkant en wij zijn in mijn ogen, zeker aan de Vaart, op een eiland gezet. Patiënten die geen vergunning hebben voor de Burchtstraat gaan echt niet rondrijden over de Singel. Veel van onze patiënten werken in Leuven, maar wonen hier niet en hebben dus geen vergunning. Nog even bij ons passeren met de wagen op weg naar huis gaat voor velen van hen niet meer, omdat ze hun rijroute hebben moeten wijzigen. Zij zijn uiteraard niet tevreden en ik kijk het met lede ogen aan. Leveranciers weten niet meer of ze ons kunnen bereiken en wat de juiste route is. De ene boete na de andere stapelt zich op. Het is praktisch onmogelijk om van de ene apotheek naar de andere te rijden via de kortste weg, de Keizersberg en de sluipwegen in Wilsele zullen dit wel voelen. Het verkeer wordt verschoven en waarom? Er wordt veel beslist zonder écht ter plaatse de situatie in te schatten en misschien eerst te polsen bij de lokale handelaars, die het nu moeilijker dan ooit hebben en zulke ingrepen kunnen missen. Daarnaast kreeg ik voor mijn etalageroom plotseling een boom. Ik heb geen idee waarom ik zo een duur handelspand bezit dat nu volledig aan het zicht van klanten onttrokken wordt?"

Ook op het Engels Plein zijn de gevolgen van de knip voelbaar. Zo ook bij Zenit Group. “We hebben het pand gehuurd november 2020 en de deuren geopend op 15 maart 2021. Ten tijde van en voor het huren van de pand was de knip Burchtstraat niet live en nergens stonden signalisaties dat dit zou gebeuren. Nu na de knip merken we dat het zelfs voor ons eigen moeilijk is om het Engels Plein te bereiken via de knip, want we mogen maar zoveel wagens als contractuele parkeerplaatsen registreren. Er wordt geen rekening gehouden met klanten of collega’s die om beurten aanwezig zijn. Aangezien wij nog nieuw zijn willen wij dit nog even proberen en zien wat het voor de toekomst inhoudt en ons aanpassen. Dat zal eventueel op een andere locatie zijn. 

‘Knip absoluut noodzakelijk’ 

Volgens schepen van Handel Johan Geleyns (CD&V) is de gemiddelde Leuvenaar niet blij met de knip. “De Leuvenaars zijn er ondertussen mee vertrouwd. Ze zijn er niet blij mee, maar ze zijn het wel gewoon. Mensen die occasioneel naar Leuven komen, die weten niet dat er daar een knip is. Maar de borden zijn duidelijk. Aan de kant van OPEK heeft lang een digitaal bord gestaan, maar dat is nu weg. Ik dacht het verdwijnen van dat bord voor meer boetes ging zorgen, maar procentueel gezien blijkt dat niet het geval te zijn. Los daarvan leef ik mee met de handelaars. Rond de jaarwisseling komt er een slim verkeersmanagementsysteem. Dat gaat veel oplossen. Als het systeem geplaatst wordt, kan de perceptie dat Leuven onbereikbaar is, weer keren.” 

Schepen van mobiliteit David Dessers (Groen) heeft begrip voor de verhalen, maar stelt dat de knip absoluut noodzakelijk was. “Er was een grote stroom sluipverkeer aan de Vaartkom. Om files op de E314 en de ring te vermijden, gingen mensen via de Kapucijnenvoer, Sint-Jacobsplein, Burchtstraat om zo richting Vuntcomplex te rijden. Er was een probleem in de Brusselsestraat en op de Oude Mechelsesteenweg. Die problemen zijn nu van de baan. Telramen tonen aan dat er in de Burchtstraat toen tot 10.000 auto’s per dag kwamen. Daarnaast was het één van de meest vervuilde plekken van de stad omdat er zoveel auto’s passeerden. Nu gaat het om nog 2.000 auto’s. Dat is al een pak beter”, zegt Dessers. 

Toch was de slimme knip niet zijn gedroomde oplossing. “Het was de bedoeling om een harde knip te maken. Simpel: vier paaltjes zetten en niemand kan nog door. Maar uiteindelijk hebben we voor de gulden middenweg gekozen door er toch nog auto’s door te laten, weliswaar met ANPR. Er zijn 4.000 doorgangsvergunningen, waaronder iedereen in Wilsele-Dorp”, klinkt het. 

“Voor de mensen bovenaan de Keizersberg kan ik mij perfect voorstellen dat ze minder inkomsten hebben. Daar ga ik niet flauw over doen. Zij waren in het begin ook al tegen de knip gekant. Ik hoor echter ook andere verhalen: met Lucas Creativ is er een winkel met tekenmateriaal van Herent naar het Engels Plein in Leuven gekomen, terwijl de knip er al was. Dus dat spreekt veel negatieve verhalen wel een beetje tegen. Maar ik sta altijd open voor overleg. Leefbaarheid is belangrijk voor ons, maar bereikbaarheid is dat ook. Daar moeten wij echt een balans in vinden. We gaan evalueren of de knip doet waarvoor hij bedoeld is. Het is de bedoeling om uit de inrichting van de weg duidelijk te maken dat je niet door mag. Een heraanleg dringt zich op. De signalisatie moet goed zijn, daar ben ik het volmondig mee eens. Mensen die in de opstartperiode meerdere boetes kregen, hebben er uiteindelijk maar eentje gekregen. Vanaf het verkeersmanagementsysteem er is, gaat het beter gaan. In fase 1 komen er dynamische LED-borden waar je allerhande boodschappen op kan plaatsen, zoals de kortste en meest aangewezen weg om ergens te geraken”, meent Dessers.  

Blijft de grote vraag: hoeveel boetes zijn er al uitgeschreven aan de knip in de Burchtstraat? 

“De ANPR-camera heeft 30.000 euro gekost. We gaan er niet flauw over doen, de boetes daar verdienen de camera terug”, zegt Dessers. Maar om hoeveel boetes het echt gaat, wilde de stad Leuven liever niet meedelen.